Οι άντρες με το ροζ τρίγωνο

 

Η μαρτυρία ενός ομοφυλόφιλου από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης 1939-1945

του Χάιντς Χέγκερ. Εκδόσεις Μαύρη Λίστα, 2000

Μπαίνουμε, αισίως, στην εβδομάδα της επετείου [σημ.:το κείμενο γράφτηκε λίγες μέρες πριν την 28η Οκτωβρίου του 2021 και δημοσιεύθηκε στην ομάδα Πολύχρωμη Λέσχη Βιβλίου στο facebook στην οποία και διατελούσα διαχειρίστρια εκείνη την χρονική περίοδο]. Η 28η Οκτωβρίου κάπως κατάφερνε να με αγγίξει πάντα κομματάκι περισσότερο από άλλες εθνικοπερήφανες γιορτές. Θες επειδή τη νιώθω ακόμα κοντά μας χρονικά, θες επειδή ο πατέρας μου συνήθιζε να μου διηγείται καταστάσεις που έζησε ως παιδί όταν το πατρικό του επιτάχτηκε από τους Γερμανούς, ζωντανεύοντας και προσωποποιώντας κάπως την ιστορία... Η 28η Οκτωβρίου, πάντα με αφορούσε. Και ρουφώ μ' ενδιαφέρον οτιδήποτε διαβάζω που αφορά την περίοδο του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και λίγο πριν, λίγο μετά...

Καταστάσεις που δεν χωρά ο ανθρώπινος νους, κι όμως, άνθρωποι βρίσκονται πίσω από τις πράξεις, έχουν απαθανατιστεί καταγεγραμμένες σε χιλιάδες βιβλία σε όλον τον κόσμο που αφορούν εκείνη την, σκοτεινή, χρονική περίοδο. Για κάποιους ανθρώπους όμως που πόνεσαν, βασανίστηκαν φρικτά, κι έχασαν τη ζωή τους άδικα, κανείς δεν μιλά· ούτε οι ίδιοι οι επιζήσαντες, οι οποίοι ήταν ελάχιστοι. Γιατί, αυτοί, ακόμα και μετά το τέλος του πολέμου, συνέχισαν να διώκονται από τα καθεστώτα και να φυλακίζονται. Συνέχισαν να βασανίζονται, να στερούνται την ελευθερία τους και τα δικαιώματά τους. Συνέχισαν να είναι το, σύμφωνα με τις κοινωνικές νόρμες, "αρρωστημένο κομμάτι" που έπρεπε να εξαλειφθεί...
Οι άντρες με το ροζ τρίγωνο ήταν οι άντρες που φυλακίστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας.

Μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουμε πόσοι ακριβώς άντρες με το ροζ τρίγωνο ήταν έγκλειστοι στα διάφορα ναζιστικά στρατόπεδα, γιατί ακριβείς καταγραφές γι' αυτήν την κατηγορία των κρατουμένων δεν υπάρχουν. [...] Οι άντρες με το ροζ τρίγωνο, αναφέρονται (σε καταγραφές και σε βιβλία) μόνο παρεμπιπτόντως ή και καθόλου, έστω και αν υπέστησαν, ακριβώς όπως και οι εβραίοι, το σαδισμό και τη βία του ναζιστικού κράτους, έστω κι αν η θανατική τους καταδίκη ήταν προδιαγεγραμμένη από τη στιγμή του εγκλεισμού τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Υπέφεραν ανείπωτα και δεν αποζημιώθηκαν ποτέ για όσα πέρασαν. Ήταν άντρες όλων των κοινωνικών στρωμάτων και όλων των επαγγελματικών κλάδων. Το μόνο κρίμα τους ήταν πως έλκονταν από ομόφυλούς τους, αγαπούσαν και είχαν επιλέξει τον άνθρωπό τους από το φύλο τους. Και πλήρωσαν γι' αυτό με τη ζωή τους.

Τα όσα είχαν υποστεί οι ομοφυλόφιλοι δεν θεωρήθηκαν έγκλημα του εθνικοσοσιαλισμού αλλά κρατικό αδίκημα που δεν έχρηζε αποζημίωσης, ούτε καν συγνώμης.

Σε αυτό το, μικρό σχετικά, βιβλίο των 155 σελίδων, μαθαίνουμε από δεύτερο χέρι (καθώς δεν έχουμε την αφήγηση μιας ιστορίας που βίωσε ο ίδιος ο συγγραφέας αλλά την καταγραφή όσων με πόνο του διηγήθηκε ένας άντρας που τα έζησε) όλα όσα υπέστη ένας ομοφυλόφιλος στα ναζιστικά στρατόπεδα. Τα βασανιστήρια, οι φρικαλεότητες που ήταν αναγκασμένος να υπομείνει, η ανάγκη για επιβίωση που γίνονταν επιτακτική οδηγώντας τον να κάνει πράγματα που ξεπερνούσαν την ηθική του, αλλά και τα γλυκά συναισθήματα που ακόμα και μέσα στην κόλαση που βίωνε κατάφεραν να παραμείνουν ζωντανά ώστε να μην χάσει, τελικά, την ανθρωπιά του.

Το ροζ τρίγωνο ήταν δύο με τρία εκατοστά περίπου μεγαλύτερο από τα άλλα, για να μας αναγνωρίζουν από μακριά ότι ήμασταν ομοφυλόφιλοι. Οι εβραίοι, οι ομοφυλόφιλοι και οι τσιγγάνοι, δηλαδή τα κίτρινα, τα ροζ και τα καφέ τρίγωνα, ήταν οι κρατούμενοι που υπέφεραν πιο συχνά τα αγριότερα μαρτύρια και τους ξυλοδαρμούς από τους ss και τους Capo. Ήταν τα αποβράσματα της κοινωνίας, που δεν είχαν κανένα απολύτως δικαίωμα πάνω στο γερμανικό έδαφος και ως εκ τούτου έπρεπε να εξοντωθούν. Αυτά τα λόγια αρέσκονταν να επαναλαμβάνουν κάθε τόσο και με ιδιαίτερη ευχαρίστηση ο διοικητής του στρατοπέδου και οι ss του. Αλλά η κατώτερη βαθμίδα αυτού του "αποβράσματος" ήμασταν εμείς, οι άντρες με το ροζ τρίγωνο.

Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο, κι αν δεν το έχετε διαβάσει σας προτείνω να το πράξετε. Γιατί, η ιστορία έχει την τάση να επαναλαμβάνεται όταν λησμονείται...