Απώλεια, Θλίψη και η "τέχνη της παρηγόριας" στη λογοτεχνία...

 

Γράφουμε, προσπαθώντας να διαχειριστούμε την #απώλεια. Το παλεύουμε με τις λέξεις, να ξορκίσουμε το κακό, ν' απαλύνουμε τα συναισθήματα. Άλλοτε το κάνουμε ιδιωτικά και άλλοτε δημόσια. Ένα ημερολόγιο που θα διαβάζουμε μόνοι ή ένα βιβλίο που θα διαβαστεί από πολλούς. Το έχω κάνει κι εγώ, στο πρώτο μου βιβλίο (Να μ' αγαπάς. Εκδόσεις Βακχικόν - Vakxikon Publications )...

Η λογοτεχνία δίνει βήμα στο πένθος.

Μοιράζεται το συναίσθημα που γρατζουνάει την ψυχή, ώσπου να το λειάνει. Δεν το εξαφανίζει. Όμως η θλίψη λειτουργεί αντίστροφα από την Αγάπη: η Αγάπη όταν τη μοιράζεσαι πολλαπλασιάζεται, ενώ η θλίψη διαιρείται, μικραίνει, σκορπάει... Κι έτσι το άτομο που πενθεί κάπως ανακουφίζεται...

Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί με μοναδικό σκοπό η θλίψη και το πένθος των ίδιων των συγγραφέων να βρουν διέξοδο ή ένα κάποιο νόημα. Γιατί εμείς οι άνθρωποι αυτό επιθυμούμε βαθιά· ακόμα και ο πόνος που έρχεται με έναν θάνατο, με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, να έχει κάποιο νόημα. Το ζητά ο εγκέφαλός μας για να κατανοήσει τον λόγο που περνά όσα περνά. Διψά για εξηγήσεις που, ίσως, ποτέ δεν θα λάβει ή θα κατανοήσει όταν κι ο ίδιος πια θα κόβει το νήμα της υπαρξιακής λήξης.

Το νόημα της ζωής είναι ότι σταματά. ~ Franz Kafka

Ακολουθεί μια (μικρή) λίστα βιβλίων που έχουν γραφτεί με αφορμή την απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου:

• Δέντρα, πολλά δέντρα, της Ρούλας Γεωργακοπούλου (Εκδόσεις Πόλις), όπου "Γρήγορα, ποιητικά, θεατρικά, θρηνητικά, τρυφερά, χορευτικά, ειρωνικά με όλο αυτό το κοριτσίστικο φλέγμα" η συγγραφέας γράφει για τον θάνατο της μητέρας της. - Περισσότερα για το βιβλίο θα διαβάσετε εδώ: https://www.fractalart.gr/dentra-polla-dentra/
• Η αδερφή μου, του Σταύρου Ζουμπουλάκη (Εκδόσεις Πόλις). Ένα μικρό διαμάντι, όπου ο συγγραφέας στοχάζεται πάνω στο ζήτημα του πόνου και προσπαθεί να το αγγίξει από θεολογική, φιλοσοφική και υπαρξιακή σκοπιά. - Περισσότερα για το βιβλίο θα διαβάσετε εδώ: https://pandoxeio.com/2016/01/03/zoumboulakis/
• Λόγοι για να μείνεις ζωντανός, του Ματ Χέιγκ (Εκδόσεις Πατάκη-Patakis Publishers ). Ο ίδιος, λέει για το βιβλίο του:

Έγραψα αυτό το βιβλίο διότι τα παλαιότερα στερεότυπα εμπεριέχουν τη μεγαλύτερη δόση αλήθειας. Ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός. Έχεις καλύτερη θέα όταν κοιτάς από ψηλά και όχι από τα πατώματα. Όντως υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ, ακόμη κι αν δεν κατορθώναμε ως τώρα να το διακρίνουμε... Οι λέξεις, μερικές φορές, είναι πράγματι λυτρωτικές.

Τέλος, ας θυμόμαστε αυτό που έχει πει ο Χαρούκι Μουρακάμι:

Ο θάνατος, δεν είναι το αντίθετο της ζωής, αλλά ένα αναπόσπαστο κομμάτι της.

[ Πίνακας, Gustav Klimt, Death and Life, 1915, oil on canvas, Leopold Museum, Vienna ]