636 για την Αθανασία, του Γιάννη Αδαμίδη

Δευτέρα 21 Αυγούστου 2023

 


Νεοεισερχόμενος στα συγγραφικά μονοπάτια, ο Γιάννης Αδαμίδης αφήνει το δικό του στίγμα στην Κουήρ λογοτεχνία με ένα πολυεπίπεδο όσο και πολυπρόσωπο έργο.

Από τον τίτλο ακόμη προϊδεαζόμαστε πως το βιβλίο που έχουμε στα χέρια μας δεν περιέχει στις σελίδες του άλλη μία συνηθισμένη ιστορία που θα ξετυλιχτεί ομαλά κάτω από το βλέμμα μας. Εκτός περιγράμματος και νόρμας, οι ανθρώπινες ιστορίες που εμπεριέχονται στάζουν αίμα και σπέρμα, μυρίζουν έρωτα και βία, αγάπη και πόνο. Το έμφυτο δράμα της ανθρώπινης φύσης, το βίωμα της ψυχικής και σωματικής διέγερσης, ξεβολεύει και διαταράσσει, αφυπνίζει και  αναστατώνει. Οδηγεί το νου του αναγνώστη σε συνειρμικές συνάψεις που σκοπό έχουν μόνο έναν: να ορίσουν εντός του υποκειμένου (δηλαδή του αναγνώστη) κι εντέλει να προσδιορίσουν με ακρίβεια τη σχετικότητα των αρχετύπων εννοιών του Καλού και του Κακού. Και κάπως, κάπου μέσα σε αυτό το ιδεολογικό (κι ενίοτε ιδεοληπτικό) εγκεφαλικό χάος ο αναγνώστης να τοποθετήσει εαυτόν μυστικά στη θέση που του ανήκει...

Ας διαβάσουμε το οπισθόφυλλο:

"Πέντε ιστορίες αυτοτελείς, ημιτελείς και φαινομενικά ασύνδετες συναντώνται σε μία έκτη. Οι ιστορίες σκληρές, ωμές, δύσκολες, εύκολες, κωμικές, τρυφερές, μα πάνω από όλα βαθύτατα ανθρώπινες, προσκαλούν τον αναγνώστη στη σχεδόν εξωπραγματική και υπερφίαλη πραγματικότητα των ηρώων δείχνοντας ξεκάθαρα πως η ζωή χωρίς όρια πολλές φορές δεν είναι επιλογή αλλά μονόδρομος.

Οι χαρακτήρες, μερικοί καταραμένοι, ακραίοι, βουτηγμένοι στην υπερβολή και στο πρόβλημα, κάποιοι άλλοι βασανισμένοι ή απλοί καθημερινοί άνθρωποι, γίνονται άθελά τους πρωταγωνιστές μιας συνθήκης που τους θέλει δέσμιους του αριθμού "636". Αυτό το μαγικό νούμερο συνδέει με έναν σχεδόν καρμικό τρόπο τις ζωές όλων τις οποίες ορίζει η αινιγματική και αμφιλεγόμενη Αθανασία.

Ο Πέτρος, ο Άκης, ο Γιάννης, την αναζητούν για να τους λυτρώσει και όταν τελικά τη συναντούν τη φλερτάρουν αγνοώντας επιδεικτικά τη μοναξιά, τη ματαιότητα, το τέλμα, ακόμα και τον θάνατο στον οποίο ενδέχεται να τους καταδικάσει.

Η ίδια φροντίζει να εισχωρεί στις πορνογραφικές, φιλικές και οικογενειακές σχέσεις των πρωταγωνιστών, να εμφανίζεται στα όνειρα και στους εφιάλτες τους, να τους γοητεύει, να τους στοιχειώνει και να τους παρασύρει σε έναν έρωτα βασανιστικό και αδιέξοδο.

Η σύγκρουση μαζί της θα είναι αναπόφευκτη και μετωπική. Μέσα από την πλάνη, την αρρώστια, τον θάνατο και μια σειρά αλλεπάλληλων αποκαλύψεων και ανατροπών, θα επιβιώσει τελικά αυτός που μαθαίνει να αποδέχεται τον εαυτό του και κυρίως την αλήθεια."

Λίγα λόγια για το μυθιστόρημα:

Να πω αρχικά ότι τελείωσα την ανάγνωσή του μόλις χθες, άρα ακόμη ο εγκέφαλός μου το επεξεργάζεται. Γιατί το μυθιστόρημα του Γιάννη Αδαμίδη "636 για την Αθανασία" που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πολύχρωμου Πλανήτη, είναι από εκείνα τα βιβλία που όταν τα κλείνεις δεν φεύγουν εύκολα από το νου σου, σε στοιχειώνουν. Απαιτούν την αφοσίωσή σου, τη σκέψη και την ανάλυση όλων όσων αποτύπωσαν με τις σελίδες τους στο μυαλό σου. Ζητούν από εσένα την προσοχή σου. Ώσπου να λάβεις όσα έχουν να σου δώσουν. Ώσπου να πειράξουν (λίγο ή πολύ, από εσένα εξαρτάται) το μέσα σου... Γιατί, ναι, είναι κάποια βιβλία που έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τη ζωή σου, αυτό σας το έχω ξαναπεί.

Πρόκειται για ένα Κουήρ μυθιστόρημα, αυτή είναι η πρώτη βεβαιότητα που μπορώ να σας μεταφέρω. Για την ακρίβεια θα είμαι απόλυτη σε αυτό: Είναι Κουήρ με όλη τη σημασία της λέξης· παράξενο, αλλόκοτο, σε πετάει έξω από τα στενά πλαίσια της λογικής σου, αλλά είναι επίσης Κουήρ όσον αφορά το εύρος του φάσματος φύλου και σεξουαλικότητας των χαρακτήρων που το συνθέτουν. Περισσότερα πάνω σε αυτό δεν τολμώ να πω γιατί θα σποϊλάρω (συγχωρήστε μου τη λέξη) την υπόθεση και δεν θέλω. Μία ακόμη βεβαιότητα που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας είναι ότι πρόκειται για μυθιστόρημα ομοερωτικό. Ο έρωτας και η σεξουαλικότητα είναι βασικά στοιχεία του βιβλίου και ο Γιάννης Αδαμίδης έχει διανθίσει με ρεαλιστικότατες περιγραφές ομόφυλου σεξ τα κύρια κεφάλαια του έργου του. 

Βλέπετε, μέσα από την ερωτική πράξη τα ανθρώπινα όντα αποκαλύπτουν την αλήθεια τους. Βέβαια, όπως έγραψε κι ο Alberto Garlini στο τελευταίο του βιβλίο "Ο νόμος του μίσους" (Εκδόσεις Πόλις)

Η αλήθεια είναι μονάχα μία εκδοχή της πραγματικότητας.

 Θα χαρακτήριζα τις ιστορίες που συνθέτουν το μυθιστόρημα ως ομόκεντρους κύκλους. Στο κεντρικό σημείο, πάντα, βρίσκεται ένα ανθρώπινο ον. Είναι το σημείο από όπου όλα ξεκινούν κι όπου όλα τελειώνουν. Οι ιστορίες των υπολοίπων ηρώων το διαπερνούν, το συντρίβουν, το διεγείρουν, συνθλίβονται πάνω του, μαθαίνουν να το αγαπούν μα και να το μισούν. Με την ίδια ένταση συμβαίνουν όλα. 

Είναι αυτό το πλάσμα (βλέπετε; προσπαθώ να αποφύγω τον προσδιορισμού του φύλου για να μην σας χαλάσω την απόλαυση της ανάγνωσης απομαγεύοντας το Σύμπαν του συγγραφέα...) δημιούργημα των συνθηκών; Των - αλλεπάλληλων - λανθασμένων επιλογών; Είναι ένα απόβλητο μίας βάναυσης κοινωνίας; Κι όπως ο Ζαν Ζενέ αναφέρει στο έργο του "Το παιδί εγκληματίας" (Εκδόσεις Άγρα),

Οι βαναυσότητες αυτές οπωσδήποτε προέκυπταν και αναπτύσσονταν από το πάθος των παιδιών για το κακό. (Το κακό: αναφέρομαι, βέβαια, σε κείνη την πρόθεση, σε κείνο το θράσος να ακολουθήσει κανείς μια μοίρα που εναντιώνεται σε κάθε κανόνα.)

Ή μήπως κι εκείνο, όπως όλα τα άλλα πλάσματα του κόσμου, το μόνο που θέλησε και προσπάθησε εντέλει να πράξει, ήταν να φτάσει με οποιονδήποτε τρόπο και οποιοδήποτε κόστος στην ασφαλή αγκαλιά της Αγάπης;

Οι ήρωες που κυριαρχούν στο βιβλίο (που ίσως να αντιληφθείτε το πόσο μεγάλος και σπουδαίος είναι ο ρόλος τους μόνο στο τελευταίο κεφάλαιο, όπως συνέβη και σε μένα, αλλά κι αυτό είναι μέρος της ιδιαίτερης μαγείας του μυθιστορήματος) ελίσσονται ανάμεσα σε αλήθειες και ψέματα, σε "πραγματικότητες" δημιουργημένες και σε άλλες που καρμικά ο Χρόνος φέρνει, ψυχογραφώντας την σύγχρονη κοινωνία των ορίων και των στερεοτύπων, των "Θέλω" και των "Πρέπει".

Η περιπέτεια έχει ένταση καθηλωτική. Η γραφή του συγγραφέα γίνεται συχνά αλληγορική, σφύζει από συμβολισμούς. Εκεί που νιώθεις πως βρίσκεσαι εντός πλάνου ταινίας του Αλμοδοβάρ, χάνεσαι στον ονειρικό κόσμο του Κισλόφσκι, ενώ η καθημερινότητα των ηρώων ξεδιπλώνεται με κάθε λεπτομέρεια μέσα από Καφκικούς εφιάλτες εσωτερικών δαιμόνων.

Και καθώς "Η κόλαση είναι οι άλλοι", όπως έχει πει ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, είναι πάντα οι Άλλοι που έλκουν τους ήρωες του Γιάννη Αδαμίδη σε ένα ψυχολογικό τρενάκι τρόμου. Δυσλειτουργικές οικογένειες διαταράσσουν την έννοια του Εαυτού, κι οι μνήμες πότε αποστασιοποιούνται και πότε εμμένουν πεισματικά στα παραμορφωμένα θραύσματά τους ώσπου το βίωμα του πόνου να οδηγήσει στην κατανόηση -κι ίσως, στην αθώωση- των ανθρωπίνων αδυναμιών.

Σας το συστήνω. 

Διαβάστε Περισσότερα